Wist je dat een succesvolle HAZOP-voorbereiding een gedetailleerd stapsgewijs proces is? Hier is hoe je ervoor zorgt dat je HAZOP zowel efficiënt als effectief is:
Fasen van HAZOP Voorbereiding:
1) Het Samenstellen en Briefen van het Team
2) Gegevensverzameling
3) Optionele P&ID Walk-down
4) Sessievoorbereiding
Na deze fasen vinden de HAZOP-sessies plaats, gevolgd door de implementatie van de aanbevolen maatregelen, wat in een ander artikel wordt behandeld.
Het Samenstellen en Briefen van het Team
Stap 1: Briefing
De HAZOP-leider begint met het uitleggen van de HAZOP-methode, de benodigde gegevens en het verwachte detailniveau. Dit zorgt ervoor dat iedereen zijn verantwoordelijkheden kent vóór en tijdens de sessies. Voor ervaren teams is een volledige uitleg misschien niet nodig.
Samenstelling van het Team
Het HAZOP-team moet bestaan uit experts zoals een procestechnicus, onderhoudstechnicus, operator, projectleider, SHE (Veiligheid, Gezondheid en Milieu) verantwoordelijke, en een E&I (Elektrisch & Instrumentatie) ingenieur. De HAZOP-leider beoordeelt of het team voldoende expertise heeft en kan indien nodig externe experts betrekken.
Stel je bijvoorbeeld een team zonder operator voor. Ze zouden praktische inzichten over het bedienen van een klep kunnen missen, zoals:
Moeilijkheden bij het bereiken of bedienen van de klep.
Onduidelijkheden in de procedure voor het sluiten van de klep.
Indicatoren die onduidelijk zijn of vatbaar voor misinterpretatie.
Eerdere incidenten of bijna-ongevallen met de klep.
Dit is nog crucialer voor voorlopige HAZOPs van nog niet gebouwde processen, zoals in de waterstofproductie. In dergelijke gevallen is het van vitaal belang om experts met volwassen ervaring te betrekken.
Rollen: HAZOP-Leider en Schrijver
De HAZOP-leider begeleidt het proces, zorgt voor deelname en grondige gevarenanalyses. De schrijver documenteert alles wat wordt besproken, inclusief gevaren, maatregelen en beslissingen. Nauwkeurige documentatie is cruciaal voor de implementatie van veiligheidsmaatregelen en toekomstige beoordelingen. Het combineren van deze rollen in 1 peroon kan leiden tot inefficiënties en onvolledige documentatie.
Gegevensverzameling
Stap 2: Het Verzamelen van Gegevens
Het verzamelen en evalueren van alle benodigde gegevens zorgt ervoor dat de HAZOP-leider en schrijver het proces grondig begrijpen. Complete en geconsolideerde gegevens faciliteren efficiënte sessies.
Bijvoorbeeld, verouderde veiligheidsinformatiebladen (SDS) kunnen leiden tot onjuiste aannames over de ontvlambaarheid van stoffen, wat onnodige kosten en vertragingen veroorzaakt. Het zoeken naar gegevens tijdens sessies verspilt tijd en kan leiden tot extra vergaderingen.
P&ID Walk-down
Stap 3: Verifiëren van P&IDs
De HAZOP-leider en schrijver verifiëren de Piping and Instrumentation Diagrams (P&IDs) met de daadwerkelijke installatie, bij voorkeur met een operator die bekend is met de locatie. Deze stap is cruciaal, zelfs voor bedrijven met een volwassen veiligheidscultuur, om ervoor te zorgen dat P&IDs up-to-date en gedetailleerd zijn.
Bijvoorbeeld, het ontbreken van kleine procesapparatuur op P&IDs kan leiden tot significante risicoschattingen. Het controleren van PSV-afvoeren in het veld en het noteren ervan op P&IDs verhoogt hun nauwkeurigheid en bruikbaarheid.
Sessiebereiding
Stap 4: Sessies Voorbereiden
Op basis van alle voorgaande stappen zetten de HAZOP-leider en schrijver de HAZOP-software op en beslissen of de planning voor de sessies moet worden aangepast op basis van de verkregen inzichten.
Het gebruik van professionele HAZOP-software is belangrijk. Professionele HAZOP-software biedt aanzienlijke voordelen op het gebied van snelheid, organisatie, samenwerking, rapportage, risicobeoordeling, traceerbaarheid en consistentie. Risico's kunnen tussen knooppunten worden gekoppeld. Notities worden automatisch gegenereerd en de informatie wordt opgeslagen als een database, waardoor het gemakkelijker en sneller verloopt.
Investeren in gespecialiseerde software leidt tot een efficiënter, nauwkeuriger en betrouwbaarder HAZOP-proces.
HAZOP-sessies
Als je tot hier bent gekomen, heb je waarschijnlijk enige kennis van veiligheidstechniek en weet je al wat een HAZOP-sessie inhoudt. Zo niet, hier is een korte beschrijving: Op basis van een set leidende woorden wordt een gestructureerde analyse uitgevoerd door samenwerking tussen verschillende specialisten van het betreffende proces. Elke vrijheidsgraad waarin het proces zich kan ontwikkelen, wordt geanalyseerd om potentiële risico's te identificeren, en elk geïdentificeerd risico wordt beoordeeld en er worden preventieve en/of mitigerende aanbevelingen gedaan.
Dankzij de perfecte voorbereiding zullen de HAZOP-sessies volgens plan verlopen, dus geniet gewoon van de intellectuele uitdaging van een perfect voorbereide HAZOP-sessie en ... wees veilig!